Tuyển bóng đá nữ bước lên, VĐV Boxing trẻ bước xuống

Tiến và lùi

Tháng 1/2022, đội tuyển nữ Việt Nam đến Ấn Độ dự Asian Cup 2022 trong hoàn cảnh tréo ngoe. Hàng loạt ca COVID-19 xuất hiện trong đội, khiến nhiều trụ cột không thể ra sân thi đấu như ý muốn. HLV Mai Đức Chung đã nghĩ đến cảnh xin bỏ cuộc, khi có thời điểm trong tay ông chỉ còn vài cầu thủ khỏe mạnh. Nhưng cuối cùng, đó chỉ là chút suy nghĩ thoáng qua trong đầu ông Chung "gái".

Giữa bộn bề khó khăn ấy, đội tuyển nữ Việt Nam không chỉ vượt qua vòng bảng giải vô địch châu Á. Họ thậm chí đã làm nên kỳ tích tham dự World Cup nhờ toàn thắng trong loạt trận play-off. Hai chiến thắng trước Đài Bắc Trung Hoa và Thái Lan đã đưa bóng đá nữ Việt Nam vươn tầm thế giới, một kỳ tích chẳng ai dám nghĩ đến trước ngày khai mạc.

Cũng phải nói thêm, kỳ tích giành vé dự World Cup của đội tuyển nữ Việt Nam được thực hiện đúng dịp Tết Nguyên đán. Những cô gái mặc quần đùi áo số phải quên đi những ngày đón Tết bên gia đình, người thân để thực hiện nghĩa vụ quốc gia. Trong hoàn cảnh khó khăn nhất, họ vẫn luôn hướng về phía trước cùng tinh thần không bao giờ bỏ cuộc.

"Never Give Up" hẳn cũng là điều được các thành viên đội tuyển nữ Việt Nam nghĩ tới trước ngày World Cup nữ 2023 chính thức khởi tranh. Trong lần đầu bước ra thế giới, Huỳnh Như và các đồng đội lập tức rơi vào bảng đấu... không ai muốn nhận. Đối thủ đầu tiên của tuyển nữ Việt Nam là đương kim vô địch Mỹ. Một đội bóng khác cũng nằm cùng bảng là đương kim Á quân Hà Lan.

Kịch bản nào đang chờ đón đội tuyển nữ Việt Nam? Nhiều người đã nghĩ đến một thất bại với cách biệt lớn trong ngày ra quân, Bởi 4 năm trước, Mỹ từng vùi dập Thái Lan tới 13-0. Điều tương tự có thể đến với đội tuyển Việt Nam, nhưng viễn cảnh đó không phải lý do để các cầu thủ thoái thác trách nhiệm. Họ vẫn sẵn sàng ra sân với nghĩa vụ quốc gia đặt trên vai mình.

Ở một góc độ nào đó, việc sẵn sàng đương đầu với một đối thủ mạnh hơn mình nhiều đã là một thành công. Không phải ngẫu nhiên mà nhiều giải đấu thể thao chọn We Are The Champions của Queens để phát lên. Bởi "Chúng ta đều là những nhà vô địch" và "Chúng ta sẽ tiếp tục chiến đấu đến thời khắc cuối cùng", đúng như lời bài hát với thanh âm của Freddie Mercury văng vẳng bên tai.

VĐV Hà Nội bỏ cuộc sau khi lên đài

Nhưng có lẽ không phải ai cũng sẵn sàng đương đầu giống như các cô gái của đội tuyển nữ Việt Nam. Trong khuôn khổ giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023 đang diễn ra, một số vận động viên lại hành động "lạ" bằng việc xin bỏ cuộc ngay sau khi tiếng kẻng trận đấu vang lên. Đáng chú ý hơn, phần lớn trong số họ đến từ đơn vị Hà Nội, và tất cả rút lui khi gặp VĐV Quân Đội.

Người thắng cuộc không rút lui

Cú hattrick bỏ cuộc của đoàn Hà Nội nam tại giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023 bắt đầu trong buổi chiều 19/7. Tại trận chung kết hạng cân 52kg nam lứa tuổi 15-16, Hoàng Công Minh giơ tay xin bỏ cuộc, nhường phần thắng cho Lư Bảo Anh. Ở lứa tuổi 17-18 nam, Triệu Sinh Thịnh và Nguyễn Đạt Việt làm điều tương tự khi lên đài chạm mặt Trần Quang Lộc, Nguyễn Gia Minh.

Cái cách Công Minh, Sinh Thịnh, Đạt Việt giơ tay xin không đấu, đầu không ngoảnh lại bước khỏi võ đài khiến nhiều người phải suy ngẫm. Đâu là lý do khiến những VĐV này quyết định làm điều đó? Phải chăng đó là cách được các VĐV Hà Nội nam sử dụng để truyền tải một thông điệp nào đó đến người hâm mộ và Ban tổ chức?

Để hiểu phần nào câu chuyện đằng sau hành động của những VĐV Hà Nội, hãy nhìn lại những ngày thi đấu trước đó tại giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023. Đó là thời điểm diễn ra một số trận đấu gây tranh cãi giữa VĐV Hà Nội và Quân Đội. Ở những trận đấu đó, võ sĩ Quân Đội giành phần thắng cả trên đài và trong phiên phúc tra chấm lại điểm số trận đấu.

Nhìn về quá khứ, Boxing Hà Nội và Quân Đội từng gặp phải một sự cố tương tự hồi 2016. Đó là trận đấu tranh đai Let's Viet, nơi võ sĩ Nguyễn Thị Tâm từng muốn giải nghệ sớm sau khi bị xử thua Trịnh Thị Diễm Kiều. Cuối cùng, Ban tổ chức giải quyết định mời một trọng tài quốc tế đến chấm lại, đảo ngược kết quả và công nhận phần thắng thuộc về Nguyễn Thị Tâm.

Trận đấu để đời của Nguyễn Thị Tâm trước Trịnh Thị Diễm Kiều

Tuy nhiên, câu chuyện của Nguyễn Thị Tâm 6 năm trước hoàn toàn khác với sự cố vừa qua ở giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023. Bởi, thay vì lựa chọn quay lưng bỏ cuộc và không thi đấu, Nguyễn Thị Tâm đã quyết định lên đài để đánh một trận để đời. Mọi phán quyết cô để lại cho dư luận, và ban tổ chức phải có hành động kịp thời để Boxing Việt Nam không mất đi một nhân tài thực sự.

Bên cạnh Nguyễn Thị Tâm, võ thuật Việt Nam đã chứng kiến nhiều câu chuyện tương tự của Nguyễn Trần Duy Nhất, Trương Cao Minh Phát, Huỳnh Hà Hữu Hiếu. Duy Nhất mất 10 năm nằm gai nếm mật để có tấm HCV SEA Games đầu tiên. Trương Cao Minh Phát chưa có HCV SEA Games trong bảng thành tích. Huỳnh Hà Hữu Hiếu thậm chí liên tục thua "lạ" ở các giải VĐQG hồi năm ngoái.

Ba võ sĩ Muay nói trên từng phải nhận kết cục oái oăm ở các giải trong nước và quốc tế. Kết quả ấy khiến họ buồn tủi, nhưng chẳng có ai lựa chọn quay lưng bỏ cuộc khi bước lên đài thi đấu. Họ chấp nhận thất bại trong thế ngẩng cao đầu, để chinh phục những mục tiêu mới. Duy Nhất là đương kim vô địch MMA Việt Nam, Minh Phát và Hữu Hiếu cũng vừa có đai WBC Muay.

Nhưng để nói về một gương mặt tiêu biểu nhất cho tinh thần không bỏ cuộc, hãy trở lại với hệ thống thi đấu Boxing thành tích cao Việt Nam. Đã bao giờ bạn nghe tên của Trần Thị Ngoan, VĐV người Thái Bình chưa? Chắc chắn chưa, bởi võ sĩ này chưa bao giờ có tên ở đội tuyển Boxing quốc gia hay thi đấu quốc tế. Chị thậm chí mới làm quen với Boxing, và là bà mẹ 39 tuổi hai con.

Đầu năm nay, tại Giải vô địch Boxing Các đội mạnh toàn quốc 2023, lá thăm may rủi đưa Trần Thị Ngoan chạm trán Lưu Diễm Quỳnh (Hà Nội) trong trận bán kết. Nếu Trần Thị Ngoan chỉ là một võ sĩ tay mơ mới tập Boxing khoảng 1 năm, thì Lưu Diễm Quỳnh là gương mặt kỳ cựu của Boxing Việt Nam. Cô đã tập Boxing gần 15 năm, từng đại diện Việt Nam thi đấu giải vô địch thế giới.

Đặt lên bàn cân so sánh 2 võ sĩ, ai cũng biết người nào sẽ thắng trước cả khi trận đấu diễn ra. Nhưng bỏ cuộc trước giờ đấu không phải lựa chọn của Trần Thị Ngoan. Sau thời gian bàn bạc cùng HLV Nguyễn Thị Hoa (người thậm chí còn kém Trần Thị Ngoan 1 tuổi), nữ võ sĩ Thái Bình quyết định lên đài thi đấu.

Màn so tài giữa Trần Thị Ngoan và Lưu Diễm Quỳnh là cuộc đối đầu không cân sức. Cuối cùng, HLV Nguyễn Thị Hoa xin thua cuộc, nhưng chị chỉ làm vậy sau khi chứng kiến võ sĩ của mình thi đấu khoảng 1 phút trên sân. Bỏ cuộc trước giờ đấu không phải lựa chọn của những VĐV, HLV coi sự nghiệp thể thao như một sứ mệnh thiêng liêng trong cuộc sống.

Quay lưng bỏ cuộc là phi thể thao

Tháng 2/2017, giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam V.League chứng kiến sự cố có một không hai trong lịch sử giải đấu. Cuối trận so tài giữa Long An và TP Hồ Chí Minh, đội TPHCM được hưởng một quả phạt đền nhiều tranh cãi. Để phản ứng lại điều này, thủ môn Minh Nhựt (Long An) quyết định quay lưng bắt penalty. Hình ảnh này sau đó nhanh chóng được chia sẻ trên các trang quốc tế.

Quyết định của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) với sự cố này nhanh chóng được đưa ra. Tạm thời chưa đề cập đến tình huống thổi penalty của trọng tài đúng hay sai, thủ môn quay lưng bắt phạt đền là hành vi phi thể thao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh giải đấu. Minh Nhựt phải nhận án cấm thi đấu 2 năm (sau đó giảm xuống còn 1 năm khi anh xin giảm án).

Trong câu chuyện về giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023, sai sót trong công tác chấm điểm luôn được Ban tổ chức ghi nhận. Trên thực tế, trọng tài mắc sai sót trong khi làm nhiệm vụ từng phải nhận án kỷ luật theo các mức khác nhau: Nhắc nhở, miễn làm nhiệm vụ 1 ngày, cao nhất là miễn nhiệm đến hết giải và bị cân nhắc không được mời làm nhiệm vụ ở những giải tiếp theo.

Có ý kiến cho rằng, những trọng tài mắc sai sót trong khi làm nhiệm vụ ở giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023 cần phải nhận án treo còi vĩnh viễn. Nhưng với những VĐV quay lưng bỏ cuộc, không thi đấu thì sao? Phải chăng cũng nên cấm thi đấu vĩnh viễn với những người đi ngược lại tinh thần giải đấu, làm trái tinh thần thể thao ở một giải cấp độ quốc gia?

Để trả lời, ta cần đối chiếu với những môn khác. Ở môn bóng đá, nhiều trọng tài nhận án treo còi vĩnh viễn sau đó đã trở lại làm nhiệm vụ, và nhiều người vẫn làm tốt công việc của mình. "Án kỷ luật cần mang tính giáo dục" cũng là bình luận của HLV Mai Đức Chung sau khi chứng kiến cầu thủ nữ đánh nhau ở giải vô địch quốc gia 5 năm trước.

Theo nhận định của HLV đưa tuyển nữ Việt Nam đến World Cup, việc đưa ra án phạt quá nặng với VĐV, HLV hay trọng tài có thể gây hiệu ứng ngược. Trên thực tế, việc VFF giơ cao đánh khẽ đã giúp những cầu thủ nữ bị kỷ luật sau này tiếp tục được chơi bóng. 3 trong 6 gương mặt nhận án hiện vẫn là tuyển thủ quốc gia, chuẩn bị thi đấu World Cup nữ 2023.

Trên thực tế, Ban tổ chức giải vô địch Boxing trẻ toàn quốc 2023 không nương nhẹ với những hành vi phi thể thao. VĐV Trần Đức Thọ (Quân Đội) đã bị BTC gửi công văn yêu cầu đơn vị chủ quản có hình thức kỷ luật, sau khi anh ném chai nước về phía Giám sát trận đấu. Trần Đức Thọ là tuyển thủ quốc gia, vừa tham dự SEA Games 32, nhưng anh cũng không phải ngoại lệ nếu phạm quy.