Ilkay Gundogan: Di sản mà Pep Guardiola tự hào nhất tại Man City

Phút 68, Akanji kéo bóng lên và xẻ nách cho Bernardo Silva lao xuống cấm địa. Đường tạt của Silva trúng cầu thủ Inter bật ngược ra, đúng tầm Rodri lao lên từ tuyến hai đệm bóng chuẩn chỉ, mang về chức vô địch Champions League cùng cú ăn 3 lịch sử cho Man City.

Như bạn đã thấy, Ilkay Gundogan không hề được nhắc tên trong pha lập công định mệnh ấy. Nhưng hãy quan sát thật kỹ, người đội trưởng của Man Xanh là người đứng gần khung gỗ Onana nhất, và anh đã thu hút ít nhất 3 cầu thủ Inter theo kèm mình. Chính Gundogan là người khiến hàng thủ Inter phải kéo xuống rất thấp, tạo khoảng trống quá thênh thang để Rodri tung đòn kết liễu.

Đó chính là phẩm chất thiên tài của Ilkay Gundogan. Không khoa trương ồn ào, chỉ thầm lặng cống hiến. Và anh cũng là di sản HLV Pep Guardiola trân trọng nhất, trong những năm tháng đỉnh cao tại Etihad. Đến đâ, có thể bạn vẫn không tin, Gundogan (chứ không phải De Bruyne, Haaland hay Rodri) mới là mắt xích quan trọng và là niềm tự hào lớn nhất của Pep.

Ilkay Gundogan chính là một trong những bản hợp đồng đầu tiên của Pep Guardiola ở Man City. Và cũng chỉ có Pep mới hiểu được Gundogan đẳng cấp cỡ nào. Hoặc có thể nói, chỉ có chiến lược gia người Tây Ban Nha mới nâng tầm được ngôi sao tuyển Đức. Gundogan không phải cỗ máy săn bàn thượng thặng, nhưng sự xuất sắc của anh trong vai trò tiền vệ là điều không phải bàn cãi. Chẳng thể mà cựu thuyền trưởng Barca hoàn toàn bỏ ngoài tai mọi lời cảnh báo, và quyết chiêu mộ bằng được Gundogan – người khi ấy có tiền sử chấn thương dày đặc.

Man City có rất nhiều lựa chọn ở tuyến tiền vệ, bởi khi đó họ đã dần hình thành một đế chế vĩ đại, có cả tiền bạc lẫn quyền lực. Ấy vậy nhưng, Pep vẫn chọn một cầu thủ đã từng suýt phải giải nghệ năm 2013 vì vấn đề cột sống. Thậm chí khi tới Etihad, Ilkay còn đang bị chấn thương gối. Rồi đỉnh điểm của nỗi thất vọng, đó là khi anh bị đứt dây chằng chéo trước – ca bệnh phải nói là ác mộng với mọi cầu thủ, vì tỷ lệ hồi phục nguyên vẹn là rất thấp. Đó là ngày 14/12/2016, và ắt hẳn khi đó nhiều người đã cười Guardiola, với bản hợp đồng hớ này.

Nhưng nên nhớ không phải ngẫu nhiên, mà Pep lại thành công trên băng ghế chỉ đạo sớm đến như vậy. Gundogan đã bật khóc trên vai người thầy của mình, cùng với nỗi thất vọng tột cùng. Thế nhưng Pep không hề bỏ rơi anh. Ông kiên trì chờ đợi ngày cựu sao Dortmund trở lại. Trong thời gian ấy, Gundogan đã phải nếm trải nỗi đau tột cùng cả về thể xác lẫn tinh thần.

Để rồi sau bao nỗ lực của cả thầy và trò, Gundogan đã chính thức tái xuất ở mùa giải 2017. Và ngay lập tức, anh đã đập tan mọi ánh mắt hoài nghi để tự biến mình thành vũ khí cực nguy hiểm của Pep Guardiola. Anh chơi trung bình 48 trận ở cấp độ CLB mỗi mùa từ đầu năm 2017, là ngôi sao không thể thiếu trong mọi đội hình của Pep. Và để nói về tầm quan trọng lớn nhất của Ilkay với The Citizens, thì phải kể đến mùa 2022/23. Tại đây, cựu sao Borussia Dortmund tiếp nhận tấm băng đội trưởng, và đá hơn 60 trận cho Man City cũng như đội tuyển Đức. Và như chúng ta đều đã rõ, đó là mùa giải Man Xanh thống trị cả châu Âu với cú ăn 3 lịch sử.

HLV Guardiola đã tạo ra 2 bước ngoặt vĩ đại nhất thời điểm ấy, đó chính là phát kiến sơ đồ 3-2-4-1, và trao băng thủ lĩnh cho Gundogan. Như bạn thấy đó, cả 2 đều liên quan trực tiếp tới tiền vệ người Đức. Không có Gundogan, 3-2-4-1 không thể vận hành trơn tru. Người ta sẽ còn nhớ mãi về đội hình này với Haaland đáng sợ trên hàng công, De Bruyne kiến tạo siêu việt, Rodri quá đẳng cấp hay sáng kiến mang tầm vũ trụ mang tên: John Stones đá mỏ neo. Nhưng người dung hòa tất cả phải là Ilkay Gundogan.

Với đội hình hàng thủ 3 người, 5 tiền vệ nhưng thực chất khi vào trận sẽ chỉ là 2 tiền vệ mỏ neo (Rodri và John Stones). Sẽ chỉ một tiền đạo cắm duy nhất Erling Haaland, cơ mà đằng sau anh sẽ có tới 4 trạm luân chuyển bóng. Và Gundogan cùng Kevin de Bruyne chính là trung tâm của mọi đường tấn công của Man City. Người ta vẫn nghĩ rằng vai trò của De Bruyne là quan trọng hơn, vì chính những đường kiến tạo của ngôi sao Bỉ đã giúp Haaland liên tục ghi bàn.

Thế nhưng chỉ có Pep mới hiểu rằng, ông không thể tạo ra phát kiến vĩ đại ấy khi không có Gundogan. Man City luôn bám theo nguyên tắc mà Guardiola yêu cầu: xây dựng lối chơi từ phía sau, chuyền bóng, tốc độ và kiên nhẫn chờ đợi thời điểm thích hợp để tấn công, một đội chiếm ưu thế trong trận đấu nhưng biết cách thích nghi với bất cứ đối thủ nào. Ilkay Gundogan chính là người biến yêu cầu ấy trở nên trơn tru nhất.

Vì đã có John Stones được đẩy lên đá tiền vệ phòng ngự, cho nên Gundogan cũng được giải thoát khỏi việc hỗ trợ Rodri ở khâu đánh chặn. Anh được tự do trên mặt trận tấn công, và người thủ lĩnh của Man Xanh thực sự trở nên đáng sợ từ đó. Nếu như Haaland thuần ghi bàn, De Bruyne gây ám ảnh với đối thủ với những pha kiến tạo chết người, thì Gundogan làm được cả 2.

Trong 7 trận cuối mùa 22/23, tiền vệ người Đức ghi tới 6 bàn, trong đó có 2 bàn ở trận chung kết FA Cup với Man United, trực tiếp giúp Man Xanh lên ngôi vô địch. Đặc biệt, 2 cú đúp khác vào lưới Leeds và Everton của Gundogan cũng mang tính bước ngoặt, trong cuộc đua tranh ngai vàng Premier League với Arsenal. Ở những thời điểm nhạy cảm nhất của mùa giải, khi Erling Haaland không thể lên tiếng và bị coi là “cầu thủ nhỏ của những trận đấu lớn”, thì Man City vẫn sống khoẻ vì có Gundogan.

Để rồi trong ngày nửa Xanh thành Manchester đánh bại Inter Milan tại Istanbul và đoạt nốt Champions League. Ilkay Gundogan hoàn thành kiệt tác cho chính mình cũng như CLB – đó là cú ăn 3 hoành tráng nhất lịch sử. Thế nhưng tầm quan trọng của Gundogan đâu chỉ dừng lại ở chuyên môn trên sân. Anh còn khiến Pep tự hào với cương vị của một thủ lĩnh cực kỳ mẫu mực. Ngôi sao sinh năm 1990 đã trở thành hình mẫu để các cầu thủ noi thoe, nhất là về lối sống chuẩn mực.

Ilkay là mẫu cầu thủ sinh hoạt kỷ luật từ chế độ ăn uống đến ngủ nghỉ. Anh rất tỉ mỉ, cẩn trọng trong từng chi tiết. Gundogan chọn đưa vào cơ thể những loại thịt hấp, tránh carbohydrate, loại bỏ hoàn toàn đường khỏi khẩu phần ăn. Trước khi lên giường, anh bỏ điện thoại ít nhất 1 tiếng, để ánh sáng xanh từ màn hình không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ. Những ca chấn thương kinh hoàng trong quá khứ, đã khiến cho Gundogan nhận thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn sức khoẻ hơn ai hết. Và anh luôn muốn truyền tải thông điệp đó tới đồng đội.

Là người đứng đầu phòng thay đồ Man City, Gundogan đóng vai trò trung gian giữa các cầu thủ và ban huấn luyện. Trên sân, Gundogan phụ trách nhiệm vụ truyền tải thông điệp của Pep Guardiola trở nên sống động. Ấy vậy mà chàng trai tuyệt vời ấy lại khiêm tốn đến lạ kỳ. Có một khoảnh khắc đáng chú ý như thế này trước trận Chung kết cúp FA 22/23. Đó là khi Gundogan tập hợp các đồng đội lại thành một nhóm chỉ để Ruben Dias bước lên, rồi bắt đầu hô hào động viên tinh thần cho cả đội. Thông thường, đội trưởng sẽ đứng ra làm điều đó.

Vậy hành động của Dias phải chăng đang lấn quyền Gundogan? Tiền vệ người Đức không quan tâm hay tỏ ra khó chịu. 12 giây sau tiếng còi khai cuộc của trọng tài, Gundogan biến Wembley thành sân khấu của riêng mình, anh tạo ra bàn thắng nhanh nhất trong lịch sử các trận chung kết FA Cup với cú volley hoàn hảo.

Dù tuyệt vời và tỏa sáng rực rỡ ở trên sân là thế, song Gundogan luôn ngượng ngùng trong mọi lễ ăn mừng. Anh cảm thấy thoải mái hơn khi khen ngợi người khác hơn là nhận chúng. Cựu sao Borussia Dortmund không thích chiếm "spotlight". Và đó là lý do vì sao Pep lại “mê mệt” cầu thủ người Đức như vậy.

Có thể khi Gundogan rời Barca về những vấn đề liên quan đến tài chính kinh tế, anh biết con đường trở lại Man City không hề dễ dàng; dù cho đã có thông tin chính ban lãnh đạo đội bóng – mà cụ thể ở đây là Pep Guardiola rất muốn tái hợp. Tuy nhiên không có gì là không thể. Ở tuổi 34, Gundogan vẫn là quân bài cực kỳ hữu dụng. Ngày anh rời đi, Man Xanh đã có thêm Jeremy Doku, và mới nhất là Savinho (nhưng vừa bị chấn thương dài hạn).

Phil Foden đã trưởng thành hơn, Bernardo Silva thay thế anh trong vai trò người bạn đồng hành cùng Kevin de Bruyne. Đó chưa kể hàng dự bị vẫn còn những Jack Grealish, hay những sao mai đầy triển vọng Nico O'Reilly, James McAtee, Oscar Bobb.

Thế nhưng Man City vẫn rất cần Gundogan, bởi họ vẫn đang thiếu đi một người thủ lĩnh đích thực kể từ ngày anh rời xa. Thiếu Ilkay, 3-2-4-1 vẫn được vận hành trơn tru nhưng chẳng còn giữ được sự hoàn hảo nữa. Vậy thì tại sao Pep và Gundogan không một lần nữa cùng nhau vượt qua mọi định kiến, để lại được tái hợp và cùng chinh phục thêm vinh quang. Hệt như cách thầy và trò cùng đi qua giông bão, và chiến thắng mọi nỗi đau từ những ca chấn thương kinh hoàng của Ilkay Gundogan trong quá khứ.