Đấu vật biểu diễn: Nghệ thuật kể chuyện đơn giản
Đấu vật biểu diễn hay đô vật Mỹ là một bộ môn độc nhất, kết hợp giữa giải trí và thể thao cùng với yếu tố kịch trên sàn đấu. Và trong cốt lõi của đấu vật, nghệ thuật kể chuyện (storytelling) là thứ được duy trì xuyên suốt trong tất cả các trận đấu.
Chiến thuật trong thể thao
Cách đô vật thể hiện nghệ thuật kể chuyện có nguồn gốc từ các môn võ đối kháng như boxing hay muay Thái. Cụ thể đó là cách từng võ sĩ xây dựng chiến thuật của mình dựa trên lợi thế về kĩ năng và thể trạng của bản thân và đối thủ. Ví dụ: trong boxing, một người có tầm tay xa hơn thường sẽ có chiến thuật giữ khoảng cách bằng đòn jab; người đối thủ do không đủ tầm tay, phải có chiến thuật áp sát vào trong và thực hiện tấn công vào bụng hoặc tập trung uppercut.
Dù vậy, các chiến thuật này dưới con mắt người xem bình thường sẽ không nhận ra. Chỉ có các chuyên gia hoặc người am hiểu về thể loại võ đó mới có thể phân tích được.
Và đây là điểm đô vật đã có thành công hơn trong việc đem nó tới khán giả.
Kể chuyện trong chiến thuật thi đấu
Do các chiến thuật của võ đối kháng ít khi hào hoán, dễ thấy, nên sẽ dễ dàng bị phớt lờ. Trong đô vật thì khác.
Ví dụ: nếu Rey Mysterio tranh tài với Big Show, thì kết quả sẽ quá rõ ràng nếu khán giả đánh giá dựa vào sức mạnh. Nhưng để xây dựng một trận đấu hay, các đô vật sẽ khai thác các chiến thuật khác nhau. Rey sẽ tập trung công sức vào việc di chuyển nhanh hơn Big Show, tấn công vào chân của Big Show để đối thủ mất khả năng thăng bằng, rồi cố gắng thực hiện đòn kết liễu của mình. Còn đối với Big Show thì sẽ ngược lại, anh sẽ nhận ra độ chênh lệch về cân nặng và tầm vóc, sử dụng sức mạnh của mình để áp đảo đối thủ nhỏ con hơn.
Trận đấu trên sẽ diễn ra như sau: một sự luân phiên về chiến thuật sẽ giúp khán giả dễ dàng xác định các đô vật đang làm gì. Bắt đầu thì Big Show sẽ áp đảo về sức mạnh, nhưng rồi Rey sẽ luồn lách ra được, tấn công vào chân đối thủ. Nhưng Rey sơ hở, và Big Show tận dụng cơ hội tiếp tục áp đảo, ghìm Rey xuống sàn, hạn chế khả năng bay nhảy của anh. Kết trận sẽ được đẩy lên cao trào giữa một man trao đổi chiêu thức, và người thắng là người sử dụng được đòn kết liễu của mình.
Kể chuyện trong tinh thần chiến đấu
Ngoài việc đơn giản hóa tính chiến thuật của một trận đánh, đấu vật biểu diễn còn thể hiện được rõ nét tinh thần chiến đấu của các đô vật. Trong ví dụ trên, cả hai đô vật đều sẽ có cơ hội thể hiện tinh thần chiến binh của mình.
Ở Rey, việc cố gắng bám trụ và vượt qua được chênh lệch về sức mạnh là then chốt. Ở những phân đoạn Big Show chiếm thế thượng phong, Rey sẽ phải vùng vẫy, cố gắng chống trả lại, rồi bị dập tắt. Điều này lặp lại khoảng vài lần cho tới khi Big Show mắc sai lầm, Rey thoát ra được, và bùng nổ trước sự reo hò của khán giả.
Còn đối với Big Show, tinh thần của anh được thể hiện ở những phân đoạn Rey chống trả đúng vào điểm yếu của mình. Khi bị nhắm vào chân, anh sẽ phải gặp khó khăn trong di chuyển, thể hiện rõ ở việc đi cà nhắc, hoặc thất bại trong những đòn nâng vật vì điểm trụ lực của anh đã bị tổn hại. Nhưng bằng tinh thần chiến đấu, Big Show phải vượt qua được rào cản đau đớn và dứt điểm những đòn thế vật lợi hại, làm choáng ngợp khán giả trong tích tắc.
Đơn giản hóa và khuếch đại
Tất cả những diễn xuất và hành động của cả hai đô vật phải được đơn giản và khuếch đại lên để có thể lột tả dễ dàng cho khán giả. Các chiến thuật này tới được với người xem vì nó được các đô vật diễn nhập tâm trong đau đớn, bằng nét mặt và hình thể.
Và các điểm yếu của cả hai người tham gia so tài đều phải được lược giản. Nghĩa là các đòn đánh đều phải có chủ ý, phải rõ ràng, và có sát thương thể hiện ở đối phương. Rey không thể đang tấn công chân, rồi lại tấn công cổ, rồi quay sang tay được, vì nếu thế sẽ có quá nhiều điểm để khán giả có thể tập trung vào. Do đó người đô vật thành thạo sẽ luôn là một người tiết chế được các đòn tấn công của mình, để nó có thể lột tả được rõ ràng một chiến thuật đơn giản tới người xem.
Kết
Dựa vào ví dụ trên, đọc giả sẽ hiểu được cách đấu vật biểu diễn đem tới những giá trị gì trong một trận đấu. Ngoài những pha hành động mãn nhãn, các đô vật còn phải thể hiện được đầy đủ và chính xác tinh thần chiến đấu của mình và đồng thời chiến thuật để kể một câu chuyện đơn giản nhưng dễ hiểu, khiến khán giả quan tâm không rời mắt.
Doãn Ngọc Tân: 'Sân cỏ nhân tạo của Philippines quá cứng, chúng tôi xước hết chân tay'
Tiền vệ Doãn Ngọc Tân cho biết anh và các đồng đội tuyển Việt Nam gặp phải rất nhiều khó khăn khi thi đấu trên mặt cỏ nhân tạo của sân Rizal Memorial, Philippines.
HLV Philippines: 'Thật buồn, 3 điểm tưởng như đã ở trong túi chúng tôi rồi'
HLV Albert Capellas không giấu được sự hụt hẫng khi tuyển Philippines đánh rơi chiến thắng trước Việt Nam ở những phút bù giờ cuối cùng.
HLV Kim Sang Sik: 'Việt Nam giành 1 điểm trước Philippines là kỳ tích'
HLV Kim Sang Sik bày tỏ sự tiếc nuối khi tuyển Việt Nam bị VAR từ chối quả phạt đền trong hiệp 1, dẫn đến tình cảnh phải rơi vào thế rượt đuổi tỉ số ở hiệp 2.
Cục diện bảng B ASEAN Cup 2024: Việt Nam đặt 1 chân đi tiếp, Indonesia tử chiến Philippines
Trận hòa của Việt Nam trước Philippines vô hình trung đẩy bảng B vào tình thế khá phức tạp khi tất cả các đội trừ Lào vẫn còn hy vọng đi tiếp, trong khi Việt Nam vẫn có nguy cơ bị loại. Lúc này, lợi thế vẫn nằm trong tay thầy trò HLV Kim Sang Sik còn Philippines và Indonesia sẽ phải tử chiến ở lượt cuối.