Ole Gunnar Solskjaer: Người nâng tầm khái niệm 'siêu dự bị'

Nou Camp ngày 26 tháng 5 năm 1999. Trận chung kết Champions League giữa Bayern Munich và Manchester United đã bước sang những phút bù giờ. Khi đồng hồ chỉ đến 90 phút 35 giây, Teddy Sheringham nhanh chân đá nối gỡ hòa cho Quỷ đỏ. Tỷ số được gỡ hòa 1 đều, ở thời khắc tưởng chừng chức vô địch đã nắm chắc trong tay đội bóng Đức.

Bầu không khí phấn khích bao trùm lấy các fan Manchester United. Nhưng mọi thứ chưa dừng lại ở đó. Đến phút 90+3, chỉ 102 giây sau khi có bàn gỡ, đội bóng Anh tiếp tục giáng xuống đầu người Đức cơn ác mộng kinh hoàng.

Xuất phát từ cú đá phạt góc bên cánh trái, David Beckham treo bóng cực kỳ vừa đà băng vào của Sheringham, tiền đạo này đánh đầu chuyền bóng. Đứng ở tư thế thuận lợi và không bị ai kèm, Ole Gunnar Solskjaer vô thức đưa chân ra và một lần nữa bóng bay vào lưới. Bayern Munich sụp đổ trong vòng 137 giây, dù họ đã đứng vững trong suốt 90 phút. Nhờ vậy, Manchester United hoàn tất cú ăn 3 lịch sử chói lọi.

Và khoảnh khắc huy hoàng đó cũng là điểm nhấn lớn nhất trong sự nghiệp của Ole Gunnar Solskjaer. Tiền đạo người Na Uy đã gắn bó với đội chủ sân Old Trafford từ năm 1996, mãi đến 2007 giải nghệ. Tức là Ole đã ở đó đến 11 mùa giải. Ông hiếm khi nào được HLV Alex Ferguson trao vai trò người gánh vác hàng công của Quỷ đỏ. Nhưng bản thân Sir Alex cũng hiểu rằng, ông đang có trong tay một tiền đạo săn bàn bản năng, có khả năng đánh hơi bàn thắng từ những cơ hội mong manh nhất. Thế nên, dù rất nhiều đời cầu thủ đến và đi, thì Ole vẫn luôn ở đó cho đến khi từ giã sự nghiệp quần đùi áo số.

Trong cuốn hồi ký thứ 2 của mình, Sir Alex viết như thế này về Solskjaer: “Tôi rất may mắn vì Ole không bao giờ than phiền. Tôi không nghĩ có bất kỳ cầu thủ nào ở đẳng cấp của cậu ấy lại có thể vui vẻ ngồi dự bị”. Solskjaer tất nhiên không vui với việc luôn xuất phát sau các đồng đội, nhưng luôn làm mọi người xung quanh cảm thấy dễ chịu. "Cả đời thi đấu cho Man Utd, tôi chưa thấy ai lành như anh ấy", Gary Neville viết trong tự truyện.

Năm 2020, trong một cuộc khảo sát và đánh giá của tờ báo Anh Daily Mail, Ole Gunnar Solskjaer được vinh danh là siêu dự bị vĩ đại nhất trong lịch sử Premier League. Không hề ngoa khi nói rằng Ole chính là người đã nâng tầm vai trò của các cầu thủ dự bị. Thật trùng hợp là cả trận đấu đầu tiên và cuối cùng của Solskjaer cho Man United đều chứng kiến ông vào sân từ băng ghế dự bị và ghi bàn. Bên cạnh bàn thắng vàng cho Quỷ đỏ ở Barcelona năm 1999, Ole còn có 17 pha lập công tại Premier League khi vào sân thay người với hiệu suất 92,9 phút mỗi bàn.

Sau thời Solskjaer, giải Ngoại hạng Anh được chứng kiến thêm những siêu dự bị nữa. Đó là Jermain Defoe, Olivier Giroud, Javier Hernandez, Nwankwo Kanu, Peter Crouch, Victor Anichebe, Edin Dzeko hay Darren Bent. Họ có thể ghi nhiều bàn hơn Ole, đạt hiệu suất ghi bàn khi ra sân cao hơn. Nhưng tất cả đều không thể so sánh với tiền đạo người Na Uy về khả năng tận dụng, về mức độ hiệu quả và đặc biệt là về mặt cảm xúc đem lại. Khi Ole vào sân, các manucian có niềm tin mãnh liệt rằng bàn thắng sẽ đến với Quỷ đỏ.

Bạn còn nhớ biệt danh Sát thủ có gương mặt trẻ thơ chứ? Đó chính xác là những gì cần khái quát về Ole Gunnar Solskjaer. Ông không mang trong mình vẻ bặm trợn rất đặc trưng của các cầu thủ bóng đá Anh thời đại đó. Nhìn khuôn mặt Ole như “búng ra sữa”, các hậu vệ Ngoại hạng Anh thường lơi lỏng cảnh giác. Và đó chính là khởi nguồn cho bi kịch của các đội bóng đối đầu MU thời điểm ấy.

Vậy điều gì làm nên thành công của Ole Gunnar Solskjaer? Trong một cuộc trả lời phỏng vấn của ESPN sau này, Ole tiết lộ bí quyết thành công của mình. Theo đó, dù đang ngồi trong cabin kỹ thuật nhưng cựu cầu thủ sinh năm 1973 này vẫn chơi bóng theo cách của riêng mình. Bởi lẽ, khác những cầu thủ dự bị khác, Solskjaer không ngồi yên chờ đến lượt. Ông luôn quan sát từng diễn biến nhỏ nhất trên sân, tìm ra điểm yếu cố hữu của đối thủ. Và khi vào sân, Ole chỉ việc đánh vào đúng điểm yếu ấy là thành công.

Chính việc quan sát tỉ mỉ ấy giúp Solskjaer thường ghi bàn mỗi khi được vào sân. Với những cầu thủ dự bị đơn thuần, trận đấu chỉ bắt đầu từ giây phút họ được tung vào sân. Với Ole, trận đấu khởi đầu từ khi trọng tài thổi hiệu còi khai cuộc. Chỉ cần Sir Alex hô “Ole, khởi động”, sát thủ có gương mặt trẻ thơ đã biết mình cần làm gì khi vào sân.

Có một thực tế là Ole Solskjaer đã chơi cùng mọi tiền đạo giỏi nhất trong lịch sử Man Utd. Khi Eric Cantona thi triển tài nghệ tuyệt luân của ông cùng chiếc áo số 7, Ole đã ở đó. Những bàn đẹp nhất của Solskjaer thời kỳ đầu đa phần do Cantona kiến tạo. Vẫn là Ole ngồi trên ghế dự bị, nhìn Dwight Yorke và Andy Cole hợp thành một trong những cặp tiền đạo ăn ý nhất mà thế giới từng được biết. Ông cũng ở đó, khi cậu nhóc Wayne Rooney bắt đầu viết lên lịch sử tại Old Trafford. Solskjaer thậm chí còn đá cặp với Ruud van Nistelrooy, trung phong ích kỷ nhưng cũng rất xuất sắc.

Sự điên rồ của Ole Gunnar Solskjaer còn ở chỗ, ông không chỉ sắm vai trò siêu dự bị cho các tiền đạo chính của MU. Ông thậm chí còn là một tiền vệ dự bị! Hãy nhớ lại sự kiện Chiếc giày bay năm 2003. Sau khi Sir Alex ném David Beckham, một cầu thủ khi đó đã trở nên đỏng đảnh và hoàn toàn đánh mất niềm đam mê ra ngoài bóng đá, thì người đá thế chỗ Becks không ai khác, vẫn lại là Ole.

Nhưng câu chuyện ly kì về chàng sát thủ có khuôn mặt trẻ thơ Ole Gunnar Solskjaer với Manchester United đâu chỉ dừng lại ở năm 2007. Đến năm 2018 Ole trở về, vẫn với phương thức một siêu dự bị vào sân, nhưng trong vai trò của HLV trưởng CLB vĩ đại nhất nước Anh. Tháng 12 năm 2018, giới chóp bu MU sa thải Jose Mourinho tài danh để bổ nhiệm Ole Solskjaer vào ghế nóng.

Giai đoạn đầu, mọi thứ hoàn hảo như một giấc mơ. MU lập tức thắng như chẻ tre, ở khắp các mặt trận họ đi qua. Nhờ vậy, Ole được thăng cấp từ HLV tạm quyền lên HLV trưởng của CLB. Đó là một đặc ân mà không nhiều cựu cầu thủ Man United có được. Thành tích của Ole giai đoạn đó đâu tệ? Mùa 2019/20, MU đứng thứ 3 Ngoại hạng Anh, tiến đến bán kết ở 3 giải đấu FA Cup, League Cup và Europa League. Đến mùa 2020/21, MU đua vô địch Ngoại hạng Anh với Man City, cuối cùng đứng thứ 2, bên cạnh đó còn là chiến tích về nhì ở Europa League.

Lý do duy nhất khiến Solskjaer bị sa thải, đó là ông chỉ không thể đem về Old Trafford những danh hiệu. Nhưng người ta tin rằng thất bại của Ole nằm ở những sai lầm trong khâu mua sắm của ban lãnh đạo MU khi đó, mấu chốt là vụ đem về Cristiano Ronaldo. Vì quyết định này, Quỷ đỏ mất đi định hướng trong lối chơi. Nếu không, rất có thể mọi thứ đã khác và lúc này người đang dẫn dắt Quỷ đỏ biết đâu vẫn là Sát thủ có gương mặt trẻ thơ Ole Gunnar Solskjaer.